Defensie kleedt de Operationele Energiestrategie uit!

Februari 2016 kwam Defensie met de Operationele Energiestrategie (OES). Nodig om de inzet van de krijgsmacht te waarborgen en om bij te dragen aan de nationale en internationale klimaatdoelstellingen. Er zou een Plan van Aanpak komen om de doelstellingen te realiseren; te weten: 

• in 2030 20% minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en 50% duurzame elektrische energie op compounds.
• in 2050 70% minder afhankelijk van fossiele brandstoffen en op compounds 100% duurzame elektrische energie gebruiken.

Dat Plan van Aanpak is er niet gekomen. Wel is er op 27 september een nieuw beleidsdocument naar de Tweede Kamer gestuurd: de "Defensie Energie en Omgeving Strategie 2019-2022". Het gaat de OES (richt zich op operationele eenheden) en de Defensie en Milieubeleidsnota (DEM; richt zich op gebouwen en terreinen) vervangen.

Bij de evaluatie van de Operationele Energiestrategie in juli 2018, bevestigden de bewindslieden de streefdoelen voor 2030 en 2050. Ook in de nieuwe strategie staat dat aan die streefdoelen wordt vastgehouden. Maar dat gebeurt niet. Alleen die voor 2050 staan er nog in. De ambities voor 2030 zijn van de kaart. Dat is opmerkelijk voor een brief aan het parlement: in dezelfde alinea a zeggen en b doen. Wel zo gemakkelijk want 2050 is nog ver weg; wie dan leeft, die dan zorgt. Maar het heeft direct consequenties. Als je de 2030 doelen schrapt dan kun je er vergif op innemen dat 2050 ook niet gaat lukken; daarvoor zijn de uitdagingen te groot. Defensie zegt vast te houden aan de streefdoelen in de OES maar kiepert ze de facto over boord. 

In de nieuwe Defensie en Omgeving Strategie staat dat Defensie aansluiting zoekt bij het Klimaatakkoord. Maar doet het tegenovergestelde. Het Klimaatakkoord en alle achterliggende afspraken en scenario's  - zo ook de OES - zijn gebaseerd op twee jaartallen: 2030 en 2050. De kans van slagen wordt groter door zo'n gefaseerde aanpak. Tot 2030 kunnen we toe met de kennis van nu. Daarna wordt de onzekerheid groter en zijn ingrijpende maatregelen niet uit te sluiten. Nu Defensie op eigen gezag 2030 loslaat, ontstaat toch weer de ongemakkelijke gedachte dat Defensie vindt dat het Klimaatakkoord haar niet aangaat. Ongemakkelijk omdat Defensie een van de grootste gebruikers van energie in Nederland is. En veruit de grootste bij de overheid. 

Defensie argumenteert dat de inspanningen om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen niet ten koste mag gaan van haar grondwettelijke taak om voor veiligheid te zorgen. Daar valt natuurlijk niets op af te dingen. Maar gezaghebbende autoriteiten, overheden en deskundigen zijn het er inmiddels wel over eens: op termijn is klimaatchaos mogelijk de grootste bedreiging voor vrede en veiligheid. Ook daarom moet Defensie minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen. Zonder mitsen en maren; niet wanneer het uitkomt maar nu. Door afbreuk te doen aan de Operationele Energiestrategie bewijst Defensie Nederland en zichzelf geen dienst. Hopelijk zet de Tweede Kamer "2030" weer terug.  

Foto: Defensie