De bizarre defensieparagraaf van BBB
Marcel Hendriks • 21 augustus 2025

Verkiezingsprogramma's zijn doorgaans taaie kost. Veel mooie wensen en vergezichten, maar zelden verrassend of inspirerend, of je het er nu mee eens bent of niet. Maar de BBB-defensieparagraaf is daarop een uitzondering. Zelden zal een politieke ambitie zo ondoordacht en inconsistent zijn geformuleerd.
Op naar 3,5% BBP, oh nee, toch maar niet.
De BBB pleit voor een sterke krijgsmacht en streeft naar 3,5% BBP, maar met een sterk voorbehoud.
Hoofdstuk 11. BBB legt zich nu nog niet vast op het bereiken van 3,5% BBP en ruim 19,3 miljard euro in 2035. Zulke bedragen kunnen en mogen niet per definitie ten koste gaan van andere zaken die voor BBB essentieel zijn: de betaalbaarheid en instandhouding van de huidige AOW, ons sociale zekerheidsstelsel, goede en toegankelijke gezondheidszorg, een ronkende economie met een sterke mkb-sector, goede infrastructuur en een leefbaar platteland.
Dat je enige aarzeling hebt bij de haalbaarheid van die 3,5%, is politiek te verdedigen. Maar om de 3,5%-ambitie al weg te geven voordat de coalitieonderhandelingen zijn begonnen, is puur amateurisme.
Elk stadje zijn defensieschatje.
Nederland wil haar krijgsmacht bijna verdubbelen en daar is veel extra ruimte voor nodig. Een uitdaging want elke vierkante meter zal bevochten moeten worden. Maar BBB heeft al een oplossing voor dit probleem, namelijk veel meer kleinere kazernes en liefst ook in de grote stad.
Paragraaf 11.3 Kleinschalige kazernes. In de toekomst zal Defensie groeien door de realisatie van kleinschalige kazernes door heel Nederland. De aanwezigheid van Defensie, zowel in vastgoed als middels oefeningen, moet nadrukkelijk ook worden uitgebreid in de (grote) steden.
De megakazerne bij Zeewolde kan dus de prullenbak in. De BBB wil terug naar de lokale schutterij.
Oefenen tussen het goudgele graan.
Om toch te kunnen oefenen pleit BBB ervoor dat ook te doen in het agrarisch buitengebied. Wel zodanig dat niemand er last van heeft en de boeren ruimschoots worden gecompenseerd.
Paragraaf 11.3 Agrarisch oefenterrein. Waar militairen in realistische omstandigheden kunnen trainen terwijl boeren hun activiteiten kunnen voortzetten, met gegarandeerde compensatie bij schade.
Hoe dit in de praktijk zou moeten werken en hoe het valt te rijmen met de door BBB veel bejubelde "voedselzekerheid", blijft onduidelijk.
Een doekje voor het bloeden voor de BBB-staatssecretaris: meer tanks.
Met dit soort voorstellen maakt BBB het Defensie bijna onmogelijk om fors te groeien. Maar voor de BBB-staatssecretaris van Defensie is er gelukkig een beetje troost: als enige concrete investering in nieuwe slagkracht wil BBB er een tankbataljon bij.
Paragraaf 11.2 Tweede tankbataljon. Nederland zal overgaan op aanschaf van een tweede tankbataljon diep geïntegreerd met onbemande systemen, wezenlijk voor de slagkracht van onze landmacht en onze bijdrage aan de NAVO. We laten technologie zoveel mogelijk van het vechten doen.
Blijft nog de vraag waar je de nieuwe tanks onderbrengt en laat oefenen, op de nieuwe kazerne achter het Feijenoordstadion en dan oefenen op het bietenveld van boer Piet?
.
Tot slot
BBB heeft ten opzichte van de traditionele politiek partijen natuurlijk een achterstand in politieke denkkracht, maar dit is toch wel heel erg teleurstellend.
https://www.boekscout.nl/shop2/boek/9789464892871 https://www.boekscout.nl/shop2/boek/9789465288970