Investeer die 1,5% BBP in mobiliteit én energiezekerheid

De NAVO-lidstaten hebben overeenstemming bereikt over een substantiële verhoging van hun defensiebudgetten, 3,5% van het BBP voor de krijgsmacht en 1,5% voor de militaire infrastructuur. Maar is die 1,5 % alleen een handig politiek opzetje om tegemoet te komen aan de overspannen eisen van Donald Trump, of wordt daar daadwerkelijk invulling aan gegeven? De verkiezingsprobramma's, voor zover bekend, hebben het wel over die 3,5%, maar niet over die andere 1,5%, dat zijn toch ook miljarden.

Gaat Nederland extra geld vrijmaken voor de militaire infrastructuur of gaan we een labeltje "militaire infrastructuur" hangen aan dingen die toch al op de financiële balk stonden? Als er een separaat budget komt voor militaire infrastuctuur dan rijst de vraag welk ministerie dat geld gaat beheren en waar we het aan wordt uitgeven. Er zijn twee voor de handliggende gebieden waar dat geld aan kan worden besteed.

Mobiliteit 

Bij het verbeteren van de militaire infrastructuur wordt nu vooral gedacht aan het verbeteren van de weg- en railinfrastructuur en het geschikt maken van bruggen en tunnels voor zwaar (militair) transport. Daar heeft Nederland zich terecht sterk voor gemaakt want in geval van nood zal veel NAVO-materieel vanuit Nederland moeten worden aangevoerd.

Dat kan ook politiek goed worden ingepast omdat er de komende jaren sowieso veel geld moet naar herstel en reparatie van veel bruggen en tunnels.

Energie-infrastructuur

De Inspectie Justitie en Veiligheid maakte zich onlangs ( 7 augustus) zorgen over de robuustheid van het landelijk hoogspanningsnet. Dat staat sowieso onder druk door de snelle elektrificatie van de samenleving, maar kan bij oorlogshandelingen al snel een nationale achilleshiel worden. Een reëel gevaar want ook nu proberen Rusland en de Oekraïne elkaars energie-infrastructuur te verwoesten. Qua energiezekerheid is Europa extra kwetsbaar omdat het, los van de noodzakelijke infrastructuur, zelf niet beschikt over fossiele brandstoffen.

Maar wat hebben we in Nederland om Defensie van energie te voorzien als de reguliere voorzieningen door sabotage of oorlogsgeweld niet kunen leveren? Defensie beschikt over een eigen pijplijnorganisatie, onderdeel van een groter NATO-netwerk, om een aantal vliegvelden van brandstof te voorzien. Den Helder beschikt over een eigen, weliswaar verouderd, kracht-warmte station en op een aantal locaties wordt op bescheiden schaal duurzame energie opgewekt. Maar daar houdt het wel mee op en is volstrekt onvoldoende in tijden van nood.

Werk voor het nieuwe kabinet.

Het nieuwe kabinet moet richting geven aan hoe die 1,5% BBP voor  militaire infrastructuur moet worden besteed. Dat geld moet, naast mobiliteit, ook naar de energie-infrastructuur gaan: om ervoor te zorgen dat Defensie kan doordraaien als (delen) van het landelijk net uitvallen. Dat kan door bestaande netwerken robuuster te maken en/of ervoor te zorgen dat kazernes, vliegvelden en havens gedurende langere tijd in hun eigen energie kunnen voorzien: denk aan noodaggregaten, een eigen (ondergronds) netwerk, grote batterijopslagcapaciteit en zelfopgewekte duurzame energie etc.

Het is sowieso tijd voor een diepgaande onderzoek naar de kwetsbaarheid van onze (militaire) energie-infrastructuur en hoe die te verbeteren.