Meer geld? Investeer in energie-efficiënte wapensystemen!

Diverse politici hebben de afgelopen weken opgeroepen om meer geld uit te trekken voor Defensie. Na twee decennia bezuinigen en afslanken is dat een welkom geluid. Directe aanleiding is de Russische inmenging in de Oekraïne en de zorgen dat Europa daar met sancties alleen geen vuist tegen kan maken. Daarvoor is het te afhankelijk van Russisch olie en gas. Daarmee wordt gelijk een ongemakkelijke waarheid duidelijk. Europa kan zijn militair potentieel wel weer opbouwen maar als die schepen, vliegtuigen en tanks voor een aanzienlijk deel afhankelijk zijn van Russische energie, heeft het weinig zin.

In de "Chicago Summit Declaration" (2012) stelt de NAVO al dat voor het bondgenootschap een vaste en betrouwbare aanvoer van energie en een diversificatie van leveranciers en brandstoffen van "critical importance" is. Daartoe moeten volgens diezelfde verklaring de NAVO-strijdkrachten ook hun eigen energie-efficiency verbeteren. De afhankelijkheid van fossiele brandstoffen is nu te groot. Dat ondermijnt de inzet bij expeditionair optreden, kost levens en enorm veel geld.

Ook in de nota "In het belang van Nederland" van de regering (2013) wordt in het hoofdstuk "De strategische omgeving" gewezen op ingrijpende economische gevolgen bij verstoring van de aanvoer van grondstoffen -met name ook energie- en goederen, ook voor Nederland. Het beveiligen van aanvoerroutes, het beschermen van vitale infrastructuur en het bevorderen van de stabiliteit, kunnen die risico's, volgens de nota, verminderen. Het is voor het eerst dat de minister van Defensie dit veiligheidsrisico zo nadrukkelijk benoemt. Tot welke heroriëntatie dit nieuwe inzicht bij Defensie leidt, blijft in "In het belang van Nederland" nog onduidelijk.

Veel meer geld voor Defensie, hoe noodzakelijk en gewenst ook, zal er niet van vandaag op morgen zijn. Als het beschikbaar komt, moet het wel intelligent worden geïnvesteerd. Met alleen "meer van het zelfde" schieten we te weinig op. Defensie heeft innovatieve wapensystemen nodig die aanmerkelijk minder energie gebruiken dan de huidige energieverslindende wapensystemen. Wapensystemen die ook meer dan de bestaande systemen kunnen bijdragen aan het zekerstellen van de vrije toegang tot voor welvaart belangrijke grondstoffen.

Om dat beleidsmatig te onderbouwen werkt Defensie onder andere aan een Operationele Energie Strategie. Op het tweede Symposium Operationele Energie dat door de NIDV in samenwerking met Defensie op 27 maart 2014 op de Prinses Margriet Kazerne in Wezep werd gehouden, lichtte Defensie een tipje van de sluier. In stappen tot 2030 en tot 2050 moet de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen met tientallen procenten verminderen. Op de compounds moet duurzame energie op den duur in de totale energiebehoefte kunnen voorzien.

Daarmee wordt de krijgsmacht niet alleen, zoals de minister van Defensie ambieert, operationeel en financieel duurzamer, maar ook geloofwaardiger om de Russische opdringerigheid het hoofd te bieden.