Energy Efficiency Design Index voor marineschepen

Transport over water is energie-efficiënt en draagt in belangrijke mate bij aan de wereldhandel. Zeeschepen zijn ook verantwoordelijk voor circa 3% van de uitstoot van broeikasgassen. Om die uitstoot te verminderen heeft de International Maritime Organisation (IMO), die namens de Verenigde Naties verantwoordelijk is voor de internationale regelgeving op zee, de Energy Efficiëncy Design Index (EEDI) geïntroduceerd. Nieuwe zeeschepen moeten vanaf 1 januari 2013 energie-efficienter zijn dan op grond van de EEDI voor een schip van die grootte en met die transitsnelheid gebruikelijk was.

Naarmate de tijd vordert, zal de energie-efficiency moeten toenemen. In 2025 moeten nieuwe schepen daardoor 30% minder CO2 uitstoten. De EEDI zal van toepassing zijn op circa 70% van de zeeschepen. Schepen met niet-standaard voortstuwingen zoals bij gebruik van gasturbines, dieselelektrische systemen en hoofdvaart-kruisvaart combinaties vallen niet onder de EEDI. Ook marineschepen zijn formeel van toepassing uitgezonderd.

Maar ook overheden willen dat Defensie bijdraagt aan het terugdringen van klimaatverandering. Daarenboven moeten krijgsmachten zich voorbereiden op een toekomst met veel minder fossiele brandstoffen. Kunnen marines ook een EEDI invoeren?

Op de International Naval Engineers Conference 2014 (INEC 2014) die van 20 tot 22 mei in Amsterdam werd gehouden, werd door LCDR B.W. Michalchuk en Professor R.W.G. Bucknall (University College London) een paper gepresenteerd met de titel " CO2 reduction design strategies for naval ships". Zij presenteerden een variant van de EEDI voor marineschepen. In de "war ship EEDI" zijn voor een groot aantal marineschepen die tussen 1999 en 2010 zijn gebouwd de verhouding uitgerekend tussen het gebruikte vermogen gedeeld door waterverplaatsing en transitsnelheid. Uitgezet in een referentielijn wijkt het resultaat niet zoveel af van de IMO EEDI.

In hun onderzoek is ook gekeken naar de verschillende mogelijkheden om nieuwe schepen energie-efficiënter te maken door toepassing van verlaging van de transit snelheid, andere motoren, hybride configuraties, vormoptimalisatie, toepassing biobrandstoffen etc. Hoewel het variërende vaarprofiel van marineschepen toepassing van sommige van die technieken moeilijker maakt dan bij koopvaardijschepen, zijn de onderzoekers van mening dat het tijdschema dat de IMO voor de EEDI hanteert, ook op marineschepen kan worden toegepast. Marineschepen die na 2025 worden gebouwd, moeten dan 30% energie-efficiënter zijn dan op grond van de war ship EEDI gebruikelijk was. Met andere woorden: aannemende dat de energie-efficiëncy van de huidige M- en LCF-fregatten min of meer aan de index voldoet, moet het normdaggebruik van de nieuwe generatie Nederlandse fregatten 30% lager kunnen.

Door toepassing van de war ship EEDI kan de Koninklijke Marine een goede eerste stap zetten bij het streven naar het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.