ENERGIE VOOR INZET
energie en krijgsmacht
Blog Layout
De Commissie van Defensie laat zich bijpraten over energie
Marcel Hendriks • sep. 01, 2017
Op initiatief van D66 organiseerde de Vaste Commissie voor Defensie op 7 september een rondetafelgesprek over een Duurzame Defensie Strategie. Defensie gaf een toelichting op de Operationele Energiestrategie (OES) en meldde dat er inmiddels een Plan van Aanpak lag. Dat moet overigens nog intern worden behandeld. Defensie informeerde bovendien over de pogingen om in Mali minder fossiele brandstoffen te gebruiken en meer duurzame energie op te wekken. Een drietal sprekers (namens H2Fuel, Wetsus en Stillare) lichtte nieuwe technische ontwikkelingen toe die mogelijk ook bij Defensie kunnen worden toegepast. TNO wees op de noodzaak van kennisopbouw en de rol die kennisinstituten daarbij kunnen spelen.
De Stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV) pleitte voor het vaart maken met de voorgenomen vervangingsprojecten. Nieuwe platformen beschikken normaal gesproken over energie-efficiëntere technologieën dan de systemen die ze vervangen. Daarnaast zou Defensie nadrukkelijker dan voorheen in de DMP-A fase de life-cycle kosten mee moeten nemen. Daarbij moet worden uitgegaan van de werkelijke kosten van de brandstof (opslag-transport-distributie-force protection). Die zijn vaak een veelvoud hoger dan de "kosten aan de pomp". Veel nieuwe technologie die commercieel al beschikbaar is, kan overigens ook in nieuwe wapensystemen worden toegepast. De NIDV riep Defensie op om Nederlandse kazernes en oefenterreinen te gebruiken als proeftuinen voor duurzame technologie. Daarmee kan ervaring worden opgedaan met nieuwe logistiek-technische ketens. Ervaring die nodig is voordat nieuwe technologiën in het operationele domein kunnen worden ingezet. In de Verenigde Staten wordt daar inmiddels al veel werk van gemaakt.
De aanwezige kamerleden van VVD, CDA en D66 waren geïnteresseerd maar ook nog onbekend en onwennig met het onderwerp. Er was veel enthousiasme voor de innovaties die werden gepresenteerd hoewel de waarde daarvan voor Defensie onduidelijk bleef. De gelegenheid om Defensie kritische vragen te stellen over de voortgang van de Operationele Energiestrategie, werd echter niet benut. Defensie denkt de ambities in de OES te kunnen realiseren maar naar de wijze waarop werd niet echt doorgevraagd. De voorzitter, dhr Han ten Broeke (VVD), stelde wel de relevante vraag welke "Key Performance Indicators" Defensie hanteert om de voortgang van de OES te bewaken. Daar moest Defensie het antwoord op schuldig blijven. Ogenschijnlijk is het de kamerleden nog onduidelijk hoe "disruptive" de energietransitie ook Defensie gaat raken en welke rol Defensie als veruit de grootste gebruiker van energie bij de overheid, daarbij kan spelen. In de toekomst wordt onze veiligheid - in brede zin - voor een belangrijke deel bepaald door de mate waarin het Westen haar afhankelijkheid van fossiele brandstoffen vermindert.
Waardering voor mevrouw Belhaj (D66) voor het organiseren van het rondetafelgesprek en de kamerleden die aanwezig waren. Gelet op de te verwachten samenstelling van de nieuwe coalitie was de Christen-Unie de grote afwezige. Nota bene de enige partij die de uitvoering van de Operationele Energiestrategie in haar verkiezingsprogramma had opgenomen. Daarnaast was het opmerkelijk dat een aantal andere partijen die energie en milieu hoog in hun vaandel hebben staan zoals de PvdA en Groen-links, ook ontbraken. De jaren 2030 en 2050, de mijlpalen in de OES, lijken nog ver weg maar Defensie investeert in wapensystemen die van ontwerp tot uitdienststelling tientallen jaren mee gaan. Wapensystemen die de komende jaren worden geïntroduceerd bepalen of de ambities in de OES in 2030 of zelfs 2050, worden gehaald. Urgentie is dus geboden. Nu de formatie binnenkort hopelijk tot een succesvolle afronding komt, worden ook de kabinetsposten verdeeld. Hoogste tijd voor een "groene" minister van Defensie.