Beter een samenhangend plan dan half werk!

Ongeveer de helft van alle elektrische energie op een compound gaat nu op aan de koeling van een veelheid aan tenten, containers, chalets, barakken, etc. Die worden bijna allemaal afzonderlijk gekoeld met witgoed; consumenten airco's met een lage co-efficient of performance (COP). In de A-brief wil Defensie de huidige boogtenten en kachels vervangen door een nieuw basistentsysteem en geconditioneerde containers voor specifieke toepassingen. Het nieuwe tentsysteem moet eigen verlichting, klimaatbeheersing en elektrische voorzieningen hebben. Het is zeer de vraag of zo het aandeel elektrische energie voor koeling substantieel wordt teruggebracht.

Het kan gelukkig anders. De huidige verzameling onderkomens kan worden vervangen door grote semi-permanente systeembouw, zo nodig meerlaags. Daarmee wordt het (geïsoleerde) buitenoppervlak veel kleiner, zijn er minder luchtsluizen naar buiten en kan "licht en kracht" efficiënter worden aangelegd. Maar het belangrijkste is dat het grote aantal losse airco's wordt vervangen door enkele grote industriële koelinstallaties die het hele complex koelen. Industriële koelinstallaties hebben een COP die een veelvoud hoger is dan die van witgoed. Vergezocht? Het Nederlands bedrijf Neptunus heeft in Kandahar voor UK MOD een systeembouw complex gebouwd voor 700 militairen. Een mooi voorbeeld van de adaptieve krijgsmacht.

Om een compound in 2030 voor de helft in z'n eigen elektrische energie te kunnen laten voorzien, is het terugdringen van de behoefte aan koeling en het gebruik van industriële koelinstallaties noodzakelijk. Maar er moet meer gebeuren: de energieopwekking moet efficiënter, er moet meer zonne-energie en -warmte worden opgewekt, er moet worden voorzien in energie-opslag, het interne transport moet elektrisch, geen ingevroren maaltijden meer maar gepreserveerde maaltijden, moderne energiezuinige sanitaire voorzieningen, LED verlichting, etc. Gelukkig allemaal al commercieel beschikbaar en in gebruik op bouwplaatsen, op festivalterreinen, off-grid toepassingen in de derde wereld, in de luchtvaart etc. Helaas allemaal zaken die in de A-brief niet aan de orde komen.

A-Brief "Operationele Infrastructuur" gaat 2030 niet mogelijk maken. Dat is een gemiste kans. Maar het is nog niet te laat. Met een extra denkslag en een ruimer budget kan het wel. Dat extra geld verdient zich bovendien letterlijk snel terug omdat er minder brandstof nodig is. Beter nu de tijd nemen voor een samenhangend plan voor 2030 dan half werk leveren.

Het is nog geen twee maanden geleden dat de D66-intiatiefnota "Operationele Energie" in de Vaste Commissie Defensie werd behandeld. De Staatssecretaris verzekerde de Tweede Kamer onverkort achter de OES te staan en de daarin vastgelegde ambities. Er komt een projectteam dat zich daar mee bezig gaat houden en voorjaar 2019 moet er een plan van aanpak zijn. De Kamer heeft een motie Sienot aangenomen om bij nieuwe investeringen nadrukkelijk te kijken naar het energiegebruik en de life cycle costs. Maar in de A-brief "Operationele infrastructuur" ontbreekt elke verwijzing naar de OES en de motie Sienot. Het zal wel geen opzet zijn; gewoon vergeten. Maar de Kamer doet er goed aan de Staatssecretaris te helpen herinneren. The body content of your post goes here.