Kabinet Schoof, bedankt voor uw inzet, maar Nederland en Defensie moeten verder.

Marcel Hendriks • 16 december 2025

Palmbomen tegen een blauw-gouden hemel.

Het Kabinet Schoof heeft de afgelopen twee jaar onder moeilijke politieke en parlementaire omstandigheden op de winkel gepast. Dat terwijl de internationale situatie natuurlijk om een slagvaardiger regering vroeg dan Schoof kon bieden. Ook Defensie heeft er het beste van proberen te maken: de beide bewindslieden werkten onvermoeibaar aan samenwerkingsverbanden met bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties, zorgden voor investeringen in nieuwe dronetechnologie en de wapens die ons daartegen moeten beschermen. Om de krijgsmacht van de toekomst meer ruimte te geven om te trainen en te oefenen, heeft Defensie een plan ingediend.


Geen relevante defensienota, maar wel een uitzonderingswet?


De Defensienota 2024 ging begrijpelijkerwijs over hoe te gaan van circa 1,5% naar 2% BBP. Maar nu moet Defensie in zo'n 15 jaar bijna verdubbelen, naar 3,5% BBP. Hoe ga je dat in godsnaam doen in een land met een demografisch probleem, waar elke vierkante meter is belegd en wordt bevochten, waar we volop in een energietransitie zitten? Organisch groeien, iedereen er evenveel bij, lijkt geen optie. Er moeten keuzes worden gemaakt: waar kunnen we het beste groeien gelet op de onvermijdelijke beperkingen, waar gaan we in investeren en welke capaciteiten kunnen we beter afstoten of aan onze bondgenoten overlaten?


Helaas is het na de Defensienota 2024 stil gebleven over hoe Defensie die groeispurt gaat realiseren, ziet men door de bomen het bos niet meer, weet men zelf niet hoe het verder moet? In een soort vlucht naar voren, heeft Defensie nu wel de Wet op de defensiegereedheid voor advies aan de Raad van State aangeboden. Met deze wet wordt Defensie vrijgesteld van een aantal regels die de groei mogelijk beperken. Maar hoe zit dat met al die andere hoofdpijndossiers, de woningnood opheffen, het bedrijfsleven redden, Nederland van het stikstofslot afhelpen?


Een nieuw kabinet moet met een realistische kijk op die 3,5% BBP komen.


Geen up-to-date defensienota, maar wel pleiten voor een uitzonderingswet? Dat is de omgekeerde wereld: voor welke plannen die er nog niet zijn, moeten er uitzonderingen komen? Dat Defensie zich laat verleiden tot dit soort opportunisme, is riskant, want het draagvlak dat er nu is, kan weer snel afbrokkelen, zeker als extra investeren in de krijgsmacht te veel ten koste gaat van de zorg. De hoogste tijd dat er een nieuw kabinet komt dat een nieuwe defensienota schrijft, met een realistische kijk op hoe te groeien naar 3,5% BBP. Daarna pas kijken waar bestaande regelgeving de uitvoering onevenredig hindert.


Zo aan het einde van het jaar toch nog een extra pluim voor het kabinet Schoof. Het heeft de moed gehad om met een algemeen vuurwerkverbod te komen. Om een einde te maken aan de volledig uit de hand gelopen orgie van lawaai, overlast en vervuiling, met het daaraan onvermijdelijk verbonden geweld tegen politie, brandweer en hulpverleners.


Energie voor Inzet wenst u fijne feestdagen en een voorspoedig 2026.