Blog Layout

Reaper MQ-09: een zwaluw maakt nog geen zomer

f58c478d18061c5393867150d888347c8b7a00a9 • nov. 15, 2017
Het nieuwe kabinet kondigde de aanschaf van vier MALE UAV's aan: de afkorting staat voor Medium Altitude Long Endurance Unmanned Aerial Vehicle. Aanschaf van de Reaper MQ-09, het beoogde systeem, stond al langer in de plannen maar de verwerving werd in 2015 om budgettaire redenen uitgesteld. Defensie wil het verwervingstraject in 2018 versneld opstarten en verwacht in 2020 over een initiële capaciteit te beschikken. Vooralsnog wordt de Reaper alleen uitgerust voor het verzamelen van inlichtingen. De mogelijkheid om de Reaper als wapendrager in te zetten, is mogelijk maar wordt (nog) niet overwogen. Defensie maakt nu ook al gebruik van kleinere UAV's (Raven en ScanEagle) maar met de introductie van de veel grotere Reaper wordt een nieuw hoofdstuk opengeslagen. De voorziene overgang van bemande gevechtsvliegtuigen naar onbemande vliegtuigen komt daarmee een stuk dichterbij. Volgens deskundigen kunnen onbemande systemen zoals de Reaper nu nog niet het zelfde als gevechtsvliegtuigen. De kracht van UAVs ligt vooral in het langdurig in de lucht kunnen blijven, de inzet in risicovolle gebieden en het uitvoeren van routinematige en saaie missies.

Met name de eerste twee pluspunten hebben een bijkomend voordeel: MALE UAV's zijn buitengewoon energie-efficiënt. Ten eerste: de Reaper kan veel langer in de lucht blijven dan een gevechtsvliegtuig en heeft daardoor meer "time over target". Er zijn minder sorties nodig voor het zelfde resultaat. Ten tweede: de drempel om UAVs in te zetten in een gevaarlijk gebied ligt lager dan bij gevechtsvliegtuigen. Het verlies van een UAV weegt immers minder zwaar dan het verlies van een piloot en vliegtuig. Daarom is een UAV zonder piloot niet alleen veel lichter maar kan het ook toe met bescheidener vliegeigenschappen (snelheid, wendbaarheid). Dat scheelt heel veel brandstof. Daarbovenop komt dat UAV's niet afhankelijk zijn van tankercapaciteit en er geen "pilot rescue and recovery teams" achter de hand hoeven te worden gehouden.

Defensie verwacht dat het gebruik van fossiele brandstoffen de komende jaren eerder toe dan afneemt. Dat is bijna onvermijdelijk nu Defensie na jaren van bezuinigingen weer de ruimte krijgt om te groeien. Maar aan de andere kant is er de Operationele Energiestrategie (2016) waarin Defensie in lijn met nationale doelstellingen, minder afhankelijk wil worden van fossiele brandstoffen. De overgang van bemande naar onbemande systemen kan beiden mogelijk maken. Speelt Defensie met de verwerving van de Reaper in op de noodzaak om nieuwe wapenensystemen te introduceren die minder brandstof gebruiken? Die conclusie kan helaas nog niet worden getrokken. De behoeftestelling voor een MALE UAV werd al in 2006 geformuleerd. In geen van alle relevante kamerstukken wordt het lage brandstofgebruik gebruikt als argument voor de aanschaf. Een zwaluw maakt nog geen zomer. 
Afbeelding: De Grim Reaper: een ver familielid van de MQ-9 Reaper?
(copyright Clipart) 
Share by: