ENERGIE VOOR INZET
energie en krijgsmacht
Blog Layout
Nieuwe ronde, Nieuwe Haven, nieuwe kansen!
Marcel Hendriks • mrt. 10, 2021
Amerika wil zijn krijgsmacht beter beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Geen loze oproep want de afgelopen jaren hebben hurricanes, overstromingen en bosbranden grote schade aangericht aan vitale delen van de Amerikaanse militaire infrastructuur. Het US DOD heeft lang geleden al onderkend dat de stijging van de zeespiegel een bedreiging vormt voor de grootste marinehaven ter wereld, in Norfolk West-Virginia. Hoe zit dat eigenlijk in Nederland met de Nieuwe Haven?
Is de Nieuwe Haven klimaatbestendig ?
Het RIVM gaat uit van een stijging van de zeespiegel van 1,1 meter in 2100 ten opzichte van het referentietijdvak 1986-2005. In het scenario "business as usual" kan dat oplopen tot 2,3 - 5,4 meter in 2300. Het Deltaprogramma dat Nederland de komende decennia moet voorbereiden op het stijgen van de zeespiegel, voorziet wel in verdere bescherming van Den Helder maar niet in bescherming van de haven, daar moeten de eigenaren zelf voor zorgen.
Defensie heeft door Deltares een analyse laten uitvoeren naar het overstromingsrisico voor de buitendijks gelegen Nieuwe Haven. Uit die analyse blijkt dat als gevolg van de zeespiegelstijging en bodemdaling de kans op een overstroming en daarmee schade voor Defensie is toegenomen. Royal Haskoning DHV heeft vervolgens in opdracht van Defensie een drietal kansrijke beschermingsstrategieën bepaald. Defensie beraadt zich thans welke mogelijke maatregelen zij in dit kader zelfstandig en/of samen met stakeholders in de omgeving wenst te nemen en uit te voeren gedurende de revitalisering van de Nieuwe Haven de komende jaren.’
Vooralsnog zijn die plannen blijkbaar nog niet zo ver dat ze al zijn opgenomen in het Defensie Strategisch Vastgoedplan (2019). De Nieuwe Haven komt er niet in voor ondanks een doorkijk tot 2050.
Uitdagingen en kansen
Huidige en toekomstige plannen om Nederland te beschermen tegen een stijgende zeespiegel zullen links- of rechtsom gevolgen hebben voor de Helderse haven. Aanpassingen kunnen echter samenvallen met de noodzaak om Nederland voor te bereiden op de energietransitie. Den Helder - met de ambitie een belangrijk rol te spelen in de waterstofeconomie - is ideaal gelegen omdat het toegang heeft tot lege gasvelden (voor afvoer van afgevangen CO2
die bij de productie blauwe waterstof vrij komt). Dicht bij een aanlandplaats van duurzame energie uit de Noordzee ligt (voor de productie van groene waterstof). En in de Marine een potentiele afnemer heeft van groene methanol (te produceren uit afgevangen CO2
en groene of blauwe waterstof). Wat is een mooier vooruitzicht dan dat de Marine in de toekomst vaart op in de Kop geproduceerde groene methanol.
Op de Nieuwe Haven heeft de Marine een eigen kracht-warmte station dat de haven (deels) van elektrische energie en warmte voorziet. Die eigen energie-infrastructuur zal te zijner tijd moeten worden vervangen en dat biedt in samenhang met initiatieven vanuit de Regionale Energiestrategie (RES) Noord-Holland Noord, kansen. Ook van belang omdat in het rapport van Bosch & van Rijn (2013) al is aangetoond dat op defensieterreinen potentieel veel duurzame energie kan worden opgewekt. In de concept RES Noord-Holland Noord (April 2020) komt Defensie helaas nauwelijks voor. En dan alleen nog als hindermacht: dingen kunnen niet vanwege Defensie.
Bestuurlijke versnelling?
De Afsluitdijk wordt nu na 90 jaar grondig aangepast aan de eisen van deze tijd. Om Nederland veilig te houden en waar mogelijk bij te dragen aan de opwekking van duurzame energie.
Meer dan 70 jaar na de aanleg is ook de Nieuwe Haven aan "revitalisering" toe. De bestuurlijke raderen zijn in beweging gezet. Maar of ze al snel genoeg draaien? Hoogste tijd om de plannen te concretiseren en prominent op te nemen in het Defensie Strategisch Vastgoedplan.
Foto boven Defensie: De Nieuwe Haven
Offutt AirForce base, Nebraska na overstroming van de Missouri. foto Tech Sgt Rachelle Blake