Defensie geeft misleidend antwoord over brandstofgebruik

Defensie rapporteert een spectaculaire afname van het brandstofgebruik

De Tweede Kamer heeft Defensie gevraagd jaarlijks te rapporteren hoeveel fossiele brandstoffen het gebruikt. Inzicht is noodzakelijk om op verantwoorde wijze toe te werken naar eigen en nationale doelstellingen om daar minder van afhankelijk te worden. Dat heeft Defensie ook een paar jaar gedaan, maar niet meer in het Jaarverslag 2022. Daarom heeft Energie voor Inzet met beroep op de Wet open overheid (Woo) gevraagd naar het brandstofverbruik over 2022 en om een uitsplitsing daarvan naar hoofdwapensystemen.

Defensie stuurt daarop een 'Overzicht hoeveelheden brandstof 2017 tot 2022'. Maar geen uitsplitsing naar hoofdwapensystemen omdat die gegevens er formeel niet zouden zijn. Het overzicht toont een spectaculaire afname van het brandstofverbruik van 193.432 ton (2017) naar 87.051 ton (2022*) - zie link. Daarmee zou Defensie al hebben voldaan aan de doelstelling 2030 (20% minder afhankelijk). De Luchtmacht zou zelfs bijna al hebben voldaan aan de doelstelling 2050 (70% minder afhankelijk). Dat is zeer onwaarschijnlijk en te mooi om waar te zijn.

Het is ook niet waar!

Defensie suggereert een antwoord te geven op de vraag naar het brandstofverbruik, maar geeft alleen de door het Defensie Brand en Bedrijfsstoffen Bedrijf (DBBB) geleverde en/of gecontracteerde brandstof.

Maar er zit in de praktijk een groot verschil tussen de door Defensie zelf geleverde brandstof én de door Defensie gebruikte brandstof. Operationele eenheden die in NATO-verband opereren zoals in Litouwen, operationele capaciteiten die multinationaal zijn georganiseerd zoals de tank- en transportvliegtuigen en permanent in het buitenland gestationeerde vliegtuigen zoals de F35s in de Verenigde Staten, krijgen via andere logistieke kanalen brandstof, die dan en/of op een andere manier wordt verrekend.

In absolute zin zal het verbruik door de operationele eenheden de afgelopen vijf jaar, behoudens misschien tijdens Corona, niet of nauwelijks veranderd zijn. De (schijnbaar) spectaculaire vermindering over 2017-2022 moet dus andere oorzaken hebben. Dat kan wanneer Defensie relatief véél meer brandstof van derden is gaan gebruiken dan van het eigen DBBB.

Had Defensie, zoals gevraagd, ook het verbruik op niveau hoofdwapensysteem gegeven, dan was het natuurlijk direct door de mand gevallen.

Defensie maakt zich schuldig aan misleiding

Defensie is in Nederland een van de grootste gebruikers van fossiele brandstoffen en veruit de grootste bij de overheid. Dat Defensie de Kamer de informatie onthoudt waarom het gevraagd heeft, is zorgelijk. Dat Defensie op een Woo-vraag naar gebruikte brandstof, doelbewust met de halve waarheid komt, is een poging tot misleiding.

* Inclusief 2,95 ton biocomponent voor wegverkeer.

foto: Defensie