Nederland kan eigenlijk niet zonder kernenergie.

Kernenergie is een CO2-vrij alternatief. Maar het is duur en maatschappelijk omstreden. De enige Nederlandse kerncentrale staat in Borssele en die sluit in 2033. Het Klimaatakkoord staat kernenergie overigens wel toe. De industrie wil ook bouwen wanneer er voldoende draagvlak is en de kosten kunnen worden opgebracht. De weerstand tegen kernenergie zal echter verdwijnen als het besef doordringt dat een (bijna) CO2- neutraal Nederland niet zonder kan. Een mooi voorbeeld van de herwaardering van kernenergie is de ontwikkeling van het Small Modular Reactor (SMR) concept dat Rolls- Royce ontwikkelt. De bestaande grote kerncentrales zouden moeten worden vervangen door meerdere kleinere (<400 MWe ), veilige pre-fab reactoren. Dat zou de kosten enorm drukken. Rolls Royce maakt bij de ontwikkeling van die kleine reactoren gebruik van de kennis en ervaring bij de bouw van de kernreactoren aan boord van de Britse onderzeeboten. De Britse regering ziet er brood in en gaat de ontwikkeling ondersteunen met 18 miljoen pond.

Biedt een mogelijke herwaardering van kernenergie in Nederland ook kansen voor Defensie? Wordt nucleaire voortstuwing - inmiddels een beproefd maar beperkt toegepast concept - ook aan boord van Nederlandse marineschepen en onderzeeboten mogelijk? Het is immers een voordeel als je niet steeds hoeft te bunkeren. Al in de Zestiger jaren werkte de Marine aan een plan om nieuwe nucleair aangedreven onderzeeboten te bouwen. Een aantal marineofficieren werd daar indertijd ook technisch voor opgeleid. Echter, begin jaren Zeventig bleek die ambitie de schatkist te boven te gaan en werd het plan afgeblazen. Bovendien leken de landen die die specifieke technologie hadden, terughoudend om dat met anderen te delen. Helaas lijkt toepassing van nucleaire voortstuwing ook nu nog te hoog gegrepen; zeker voor de huidige nieuwbouw. En waarschijnlijk om dezelfde redenen als vijftig jaar geleden.  

Toch is het beschikbaar komen van veel CO2 -vrije kernenergie ook voor Defensie van belang. Alternatieve niet-fossiele brandstoffen (waterstof, groene methanol, HVO-biobrandstoffen, ammoniak, e.a.) stoten van "well to wheel" alleen veel minder CO2 uit wanneer er voldoende duurzame of CO2-vrije elektriciteit beschikbaar is. Elektriciteit nodig om waterstof te produceren als energiedrager, of waterstof als grondstof voor andere alternatieve brandstoffen. Elektriciteit nodig voor de fabricatie van die alternatieven en om ze daarna onder hoge druk of cryogeen op te kunnen slaan. De Koninklijke Marine heeft de ambitie om met vijf emissieloze ondersteuningsschepen bij te dragen aan de maritieme "green deal". Geweldig als dat een opmaat kan zijn voor een structurele vervanging van fossiele brandstoffen door alternatieven. Dat draagt mits duurzaam of CO2-vrij geproduceerd, bij aan het terugdringen van klimaatverandering en maakt de krijgsmacht minder afhankelijk van olie en gas uit dubieuze landen.   

De energietransitie lijkt niet zonder kernenergie te kunnen.