Defensie kan veel meer eigen energie opwekken

In verschillende landen wekt de krijgsmacht uit welbegrepen eigenbelang zelf duurzame energie op. Zo heeft het Amerikaanse leger zich tot doel gesteld in 2025 25% van de gebruikte energie uit duurzame bronnen te halen. In Duitsland wil de Bundeswehr in 2020 20% van de gebruikte warmte en elektrische energie duurzaam opwekken.

Defensie wekt in Nederland nu met 3 windmolens in Coevorden en enkele kleinere zonne-energie installaties nog maar 5% van de gebruikte elektrische energie duurzaam op. Voor de grootste gebruiker van energie bij de overheid is dat een mager resultaat. In de Defensiebegroting 2015 zijn echter geen financiële middelen begroot om dat aandeel te vergroten.

In 2013 heeft het onderzoeksbureau BOSCH & VAN RIJN in opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu onderzoek gedaan naar het "Opwekkingspotentieel duurzame energie op rijksgronden en -gebouwen". Uit het onderzoek blijkt dat de Dienst Vastgoed Defensie met alle kazernes, oefenterreinen, vliegvelden en havens aanmerkelijk kan bijdragen aan het vergroten van het Nederlandse aandeel duurzame energie.

In dat zelfde jaar heeft Ekwadraat in opdracht van het Ministerie van Defensie een onderzoek gedaan naar het "Verduurzamen defensieobjecten Den Helder". Het onderzoek geeft aan dat met een investering van maximaal 20 mln € in een combinatie van ondiepe geothermie, zonne-energie en kleinschalige biovergisting gecombineerd met het rijden op zonne-energie en biogas, in 25 jaar 60 mln € aan energiekosten worden bespaard.

De 100 mln € die Defensie er vanaf 2015 bij krijgt, gaan helaas niet naar investeringen voor het zelf opwekken van duurzame energie. Is dat een showstopper of zijn er andere manieren om de noodzakelijke investeringen te doen?

In Duitsland zoekt het G.E.B.B, het agentschap dat namens de Bundeswehr de infrastructuur beheert, nadrukkelijk naar private investeerders en samenwerking met lokale overheden om meer duurzame energie op te wekken. Voorbeeld: op de vliegbasis Wittmund in Ostfriesland is voor 20 jaar 20.000 vierkante meter dakoppervlak verpacht aan een bedrijf dat er zonnepanelen op plaatst.

Het "Office of Energy Initiatives" (OEI) is voor het Amerikaanse leger verantwoordelijk voor de ontwikkeling, de realisatie en het toezicht op alle privaat gefinancierde projecten groter dan 10 MW. In de afgelopen drie jaar is al voor 175 MW aan projecten gerealiseerd en zit er nog voor 500 MW aan plannen in de pijplijn. Voorbeeld: op de basis Fort Drum NY staat een 28 MW biomassa centrale. Defensie neemt 20 jaar electriciteit af van eigenaar ReEnergy.

De andere Amerikaanse krijgsmachtdelen hebben gelijksoortige projecten.

Het Ministerie van Defensie is een voorstander van toepassing van PPS om effectiever met de financiële middelen om te gaan. In Nederland zijn er bedrijven die met PPS-constructies Defensie willen helpen met het besparen van energie en het opwekken van duurzame energie. Op een of andere manier is het er nog niet van gekomen. 

In het licht van de politieke zorgen dat het Nationaal Energieakkoord (14% duurzame energie in 2020 en 16% in 2023) niet wordt gehaald, moet nadrukkelijker dan voorheen worden gekeken hoe Defensie en bedrijfsleven daar samen een bijdrage aan kunnen leveren.